Σεβασμό της κυριαρχίας της Κύπρου στην ΑΟΖ ζητεί η ΕΕ από την Τουρκία – Σαφές μήνυμα στην Άγκυρα

Σαφείς υποδείξεις προς την Τουρκία διατυπώνονται στο προσχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής. Οι αναφορές στηρίζονται στα όσα περιέλαβε ο Χέρμαν βαν Ρομπάι για τις νέες τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, μετά από συνεννόηση με τη Λευκωσία.

Στο προσχέδιο, η τελική μορφή του οποίου θα οριστικοποιηθεί σήμερα, καταγράφονται τα εξής:

Η ΕΕ «εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τις νέες εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο»
Καλεί την Τουρκία «να επιδείξει αυτοσυγκράτηση» και «να σεβαστεί την κυριαρχία» της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ».
Καλεί την Τουρκία να τερματίσει τις ενέργειές της προκειμένου να δημιουργηθεί το κατάλληλο κλίμα για την επανέναρξη των απευθείας διαπραγματεύσεων επίλυσης του Κυπριακού.

Τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη εκπροσώπησε στη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, παρουσιάζοντας τις θέσεις της Λευκωσίας.

Σε επιστολή του προς τον Χέρμαν βαν Ρομπάι, ο Ν.Αναστασιάδης αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο λήψης περαιτέρω μέτρων εν όψει της Συνόδου Κορυφής του προσεχούς Δεκεμβρίου, όταν συζητούνται εκτενώς τα θέματα διεύρυνσης.

Σύμφωνα με το Βήμα, ο κ. Αναστασιάδης, αφού παρουσιάζει όλο το ιστορικό των τουρκικών προκλήσεων με την παράνομη δέσμευση περιοχών εντός της κυπριακής ΑΟΖ για σεισμογραφικές έρευνες του σκάφους «Μπαρμπαρός», τονίζει ότι «η ΕΕ δεν μπορεί να παραμένει σιωπηλή» και πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα συλλογικό προς την Άγκυρα.

Η ΕΕ δεν μπορεί να περιορίζεται σε ένα «λεκτικό ίσων αποστάσεων» που μέχρι σήμερα έχει αποδειχθεί αναποτελεσματική τακτική, σημειώνει.

Χλιαρή αντίδραση από ΗΠΑ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφεύγουν πάντως να καταδικάσουν ευθέως τη στάση της Τουρκίας. Την Πέμπτη, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζένιφερ Ψάκι ανέφερε ότι «το αίτημα για αποφυγή εντάσεων το απευθύνουμε και σε Κύπρο και σε Τουρκία».

Κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων και απαντώντας σε επανειλημμένα ερωτήματα για τις τουρκικές παραβιάσεις της κυπριακής ΑΟΖ, καθώς και για τη δήλωση του κύπριου κυβερνητικού εκπροσώπου Νίκου Χριστοδουλίδη ότι «είναι συνέχεια της εισβολής του 1974 η πράξη του Μπαρμπαρός», η κ. Ψάκι επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κύπρου να αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους εντός της ΑΟΖ της.

«Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε σθεναρά τη διαπραγματευτική διαδικασία που διεξάγεται υπό τις καλές υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών για επανένωση του νησιού σε μία διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι του νησιού σε πετρέλαιο και αέριο, όπως και όλοι οι άλλοι φυσικοί πόροι, θα πρέπει να μοιραστούν ακριβοδίκαια μεταξύ των κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης. Είναι σημαντικό να αποφεύγονται ενέργειες που πιθανόν να αυξήσουν την ένταση στην περιοχή».

Στην ερώτηση αν το αίτημα για αποφυγή εντάσεων απευθύνεται προς την Τουρκία ή την Κύπρο, η κ. Ψάκι ανέφερε ότι «συνεχίζουμε να το διαβιβάζουμε ευρέως και πιστεύουμε πως έτσι πρέπει τα πράγματα να προχωρήσουν».

Σε άλλη ερώτηση αν αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, έχουν συνομιλήσει με Τούρκους και αν τους έχουν ζητήσει να σταματήσουν τις «προκλητικές δηλώσεις» τους, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισήμανε:

«Παραμένουμε ενεργοποιημένοι σε ανώτερο επίπεδο με τις κυβερνήσεις. Επίσης, υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του ειδικού συμβούλου του ΟΗΕ να φέρει πίσω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τα μέρη και βρισκόμαστε σε στενή επαφή μαζί του».

Μήνυμα στήριξης από Βερολίνο

Το Βερολίνο, πάντως, έστειλε μήνυμα στήριξης στη Λευκωσία, αναγνωρίζοντας το δικαίωμα της Κύπρου για έρευνα και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της (ΑΟΖ) και τονίζοντας ότι αναμένει από την Τουρκία τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου.

«Αναγνωρίζουμε τα κυπριακά δικαιώματα να ερευνά και να εκμεταλλεύεται (ενν. η Κύπρος) τους φυσικούς της πόρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Αναμένουμε η Τουρκία να σέβεται το διεθνές δίκαιο» δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, εκφράζοντας λύπη «για το ότι οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού ζητήματος έχουν αυτή τη στιγμή διακοπεί».
Αποκλιμάκωση ζητεί ο ΟΗΕ

Την Πέμπτη, και μέσω του ειδικού συμβούλου του για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρτ Άιντε, ο Γενικός Γραμματέας του OHE Μπαν Γκι-μουν τόνισε «την ανάγκη τα μέρη στην Κύπρο να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς καθυστέρηση» και παράλληλα «κάλεσε τις χώρες της περιοχής να συμβάλλουν στη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για παραγωγικές συνομιλίες».

Ο κ. Άιντε ενημέρωσε τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών για τις τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή και ο ΓΓ εξέφρασε την ανησυχία του για τις εντάσεις που έχουν προκύψει σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες και την αναστολή των διαπραγματεύσεων.

Τόνισε, δε, την ανάγκη «όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αποκλιμακώσουν την κατάσταση, έτσι ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω αστάθεια στην ήδη έκρυθμη περιοχή».