Πως έφθασαν στην κατάρρευση των συνομιλιών με τους δανειστές – Στα 2 δισ. η διαφορά με την Ελλάδα

Κόψιμο συντάξεων και αυξήσεις ΦΠΑ ή… ρήξη, ήταν το τελεσίγραφο που αντιμετώπισε μπαίνοντας στη συνάντηση των Βρυξελλών η αντιπροσωπεία των υπουργών που έστειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη βελγική πρωτεύουσα για συνομιλίες με τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών.

Το παρασκήνιο της συνάντησης, όπως το περιγράφουν κυβερνητικοί παράγοντες που μετείχαν στην αποστολή, έχει ως εξής: Στις επαφές που είχαν με τον Έλληνα πρωθυπουργό, η Άνγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ είπαν στον Αλέξη Τσίπα «πηγαίνετε στους θεσμούς να τα βρείτε». Οι απαιτήσεις τους περιγράφονταν στην πεντασέλιδη επιστολή και προέβλεπαν για το 2016 μέτρα ύψους 2,5% του ΑΕΠ (2,7 δισ. ευρώ) για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό Τα μέτρα που πρότειναν ήταν μειώσεις – συντάξεις και το ηλεκτρικό ρεύμα να μπει στον υψηλό ΦΠΑ.

Η ελληνική πλευρά αντιπρότεινε για το δημοσιονομικό κενό έως 1,9 % του ΑΕΠ να καλυφθεί, όπως λένε,  με μέτρα «βέβαιης απόδοσης» (δηλαδή αυξήσεις φόρων, περικοπές σε δαπάνες για πρόωρες συντάξεις και περιστολή αμυντικών δαπανών κλπ). Για το υπόλοιπο 0,6% του ΑΕΠ πρότειναν διοικητικά μέτρα όπως πχ ενοποιήσεις Ταμείων και φορέων κλπ, χωρίς όμως μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις. Αρνήθηκε επίσης  και να μετακυλίσει στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ βασικά αγαθά όπως το ρεύμα.

Για 2015 είχαν σχεδόν συμφωνήσει.

Ωστόσο, η πλευρά των δανειστών επέμεινε και πάλι λέγοντας «κάντε μειώσεις στις συντάξεις και αύξηση του ΦΠΑ», που είναι τα πιο σίγουρα μέτρα εξοικονόμησης. Τίποτα άλλο, τα ισοδύναμα πήγαν περίπατο» έλεγε η ίδια πηγή.

Απέναντι στη στάση τους αυτή, η ομάδα των υπουργών με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη διαμαρτυρήθηκε για αδιαλλαξία εκ μέρους των δανειστών. Η απάντηση που πήραν οι απεσταλμένοι του κ. Τσίπρα (Δραγασάκης, Παππάς, Τσακαλώτος, Χουλιαράκης) ήταν: «Δεν ήρθαμε εδώ για να το διαπραγματευτούμε, δεν είμαστε εξουσιοδοτημένοι να διαπραγματευτούμε, αυτές τις εντολές πήραμε, πείτε μας τι θα κάνετε, τι προτάσεις έχετε σε αυτά»!

Οι Έλληνες αντέτειναν πως «εμείς είπαμε ότι ήρθαμε να διαπραγματευτούμε, έτσι δεν γίνεται» και η συνάντηση διεκόπη, για να επιστρέψουν ξανά στην Αθήνα.

Επί της ουσίας, οι ξένοι ζητούσαν μέτρα 2,5 δισ. και η ελληνική πλευρά έδινε τα 2 δισ. αλλά χωρίς μειώσεις συντάξεων και μόνον από φόρους και περικοπή των πρόωρων.

Ειδικά για τον ΦΠΑ, οι δανειστές επιμένουν σε μόνον δυο συντελεστές και να πάει το ηλεκτρικό ρευμα στον υψηλό συντελεστή. Η ελληνική αντιπροτείνει τρεις συντελεστές (6% – 13% – 23%) και δέχεται ότι τα τυποποιημένα προϊόντα θα πωλούνται με 23% ενώ τα  φρέσκα στο 13.

«Περιμέναμε ότι μπορούσαν να τα δεχτούν» έλεγε εκ των υστέρων πάντως η ίδια πηγή.

Για τις εξελίξεις αυτές θα ενημερωθεί αναλυτικά σήμερα ο πρωθυπουργός.

Στα δύο δισ.ευρώ η απόκλιση Αθήνας – δανειστών

«Ενώ έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος, οι συνομιλίες δεν έχουν καταφέρει το στόχο τους καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των σχεδίων των ελληνικών αρχών και των κοινών απαιτήσεων της Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ της τάξης του 0,5-1% του ΑΕΠ, που ισοδυναμεί με 2 δισ. ευρώ μόνιμων δημοσιονομικών μέτρων σε ετήσια βάση. Επιπλέον, οι ελληνικές προτάσεις παραμένουν ημιτελείς. Σε αυτή τη βάση, περαιτέρω συζήτηση θα πρέπει τώρα να λάβει χώρα στο πλαίσιο του Eurogroup». Η παραγραφος αυτή, από την ανακοίνωση του προέδρου της Κομισιόν για το χθεσινό ναυάγιο των συνομιλιών είναι αποκαλυπτική.

Η Κομισιόν με τον πιο επίσημο τρόπο ξεκαθαρίζει ότι η απόσταση μεταξύ των απαιτήσεων των δανειστών και των μέτρων που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση είναι δύο δισ.ευρώ σε ετήσια βάση! Πέραν του ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι οι ελληνικές προτάσεις παραμένουν ημιτελείς, αυτό που έχει μεγάλο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι δανειστές επιμένουν να ζητούν μόνιμα δημοσιονομικά μέτρα υπογραμμίζοντας ότι οι απαιτήσεις της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ είναι κοινές, δηλαδή, οι δανειστές είναι ενωμένοι και αποφασισμένοι…

«Βόμβα» Κομισιόν: Στα δύο δισ.ευρώ η διαφορά της Ελλάδας με τους δανειστές

Με τρόπο που δεν αφήνει αμφιβολία για το χάσμα μεταξύ των θέσεων της ελληνικής πλευράς και των απαιτήσεων των δανειστών, στη χθεσινή ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάρρευση των συνομιλιών της Κυριακής στις Βρυξέλλες επισημαίνεται ότι η διαφορά της Αθήνας με τους δανειστές είναι στα δύο δισ. ευρώ…

«Ενώ έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος, οι συνομιλίες δεν έχουν καταφέρει το στόχο τους καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των σχεδίων των ελληνικών αρχών και των κοινών απαιτήσεων της Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ της τάξης του 0,5-1% του ΑΕΠ, που ισοδυναμεί με 2 δισ. ευρώ μόνιμων δημοσιονομικών μέτρων σε ετήσια βάση. Επιπλέον, οι ελληνικές προτάσεις παραμένουν ημιτελείς. Σε αυτή τη βάση, περαιτέρω συζήτηση θα πρέπει τώρα να λάβει χώρα στο πλαίσιο του Eurogroup». Η παραγραφος αυτή, από την ανακοίνωση του προέδρου της Κομισιόν για το χθεσινό ναυάγιο των συνομιλιών είναι αποκαλυπτική.

Η Κομισιόν με τον πιο επίσημο τρόπο ξεκαθαρίζει ότι η απόσταση μεταξύ των απαιτήσεων των δανειστών και των μέτρων που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση είναι δύο δισ.ευρώ σε ετήσια βάση! Πέραν του ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι οι ελληνικές προτάσεις παραμένουν ημιτελείς, αυτό που έχει μεγάλο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι δανειστές επιμένουν να ζητούν μόνιμα δημοσιονομικά μέτρα υπογραμμίζοντας ότι οι απαιτήσεις της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ είναι κοινές, δηλαδή, οι δανειστές είναι ενωμένοι και αποφασισμένοι…

Επιπλέον, στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίζεται ότι περαιτέρω συζήτηση για την γεφύρωση του χάσματος θα πρέπει να λάβει χώρα στο πλαίσιο του Eurogroup.

Μεγάλο προβληματισμό δημιουργεί και η αναφορά της Κομισιόν στο γεγονός ότι η διαφορά των δύο δισ.ευρώ πρέπει να καλυφθεί με την υιοθέτηση μόνιμων δημοσιονομικών μέτρων. Με αυτή την διατύπωση απορρίπτονται οι ελληνικές προτάσεις οι οποίες μάλιστα χαρακτηρίζονται ημιτελή και κυρίως επιχειρείται να εξηγηθεί γιατί οι δανειστές επιμένουν στην μείωση των συντάξεων. Οι πιστωτές θέλουν μόνιμα μέτρα με σίγουρο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, αφ’ ενός διότι φαίνεται ότι δεν πείθονται από τις διαβεβαιώσεις της ελληνικής κυβέρνησης για αύξηση των εσόδων μέσω πάταξης της φοροδιαφυγής (διαβεβαίωση που δινόταν και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις αλλά ουδέποτε παρήγαγε μετρήσιμα αποτελέσματα) και κυρίως διότι δεν θέλουν να ξαναβάλουν το χέρι στην τσέπη για να χρηματοδοτήσουν τα ελλείμματα της ελληνικής οικονομίας σε περίπτωση που το 2015 κλείσει με αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης όπως προβλέπεται πλέον από τους διεθνείς οργανισμούς.

Πέρα από την πολιτική ερμηνεία και τη διάθεση των Ευρωπαίων εταίρων να μην υπάρξει Grexit, η διατύπωση ότι «εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των σχεδίων των ελληνικών αρχών και των κοινών απαιτήσεων της Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ της τάξης του 0,5-1% του ΑΕΠ, που ισοδυναμεί με 2 δισ. ευρώ μόνιμων δημοσιονομικών μέτρων σε ετήσια βάση» με την συμπλήρωση ότι «επιπλέον, οι ελληνικές προτάσεις παραμένουν ημιτελείς» δείχνει ότι για τους δανειστές αν δεν συμφωνηθούν μέτρα μόνιμου δημοσιονομικού χαρακτήρα ύψους δύο δισ.ευρώ -κι όσο κατά την άποψη των πιστωτών οι ελληνικές προτάσεις δεν είναι τέτοιες που να δημιουργούν αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις ισοδύναμου δημοσιονομικού αποτελέσματος- λύση και συμφωνία δεν μπορεί να υπάρξει.

Η επερχόμενη «οδυνηρή» Τετάρτη λόγω ΕΚΤ

Υπ’ αυτά τα δεδομένα, η μεθαυριανή Τετάρτη 17 Ιουνίου φαντάζει οδυνηρή. Στη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι βέβαιον ότι οι «σκληροί» κεντρικοί τραπεζίτες όπως ο διοικητής της Bundesbank Γενς Βάιντμαν θα απαιτήσουν να σταλεί ένα μήνυμα στην ελληνική πλευρά ότι χωρίς συμφωνία δεν μπορεί να συνεχιστεί η κατάσταση «business as usual».

Σε περίπτωση που μέχρι την Τετάρτη εξακολουθούν να μην υπάρχουν οι προϋποθέσεις για επίτευξη συμφωνίας και πολύ περισσότερο στο απευκταίο ενδεχόμενο που το ελληνικό ζήτημα δεν σχεδιάζεται να εισαχθεί καν προς συζήτηση στο Eurogroup της Πέμπτης 18 Ιουνίου, έμπειροι αξιωματούχοι θεωρούν ότι απελευθερώνονται οι «σκληροί» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Εδώ και καιρό, ορισμένοι κεντρικοί τραπεζίτες όπως ο επικεφαλής της Γερμανικής Τράπεζας θέλουν να περιοριστεί η ρευστότητα που παρέχεται στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα μέσω του ELA (Emergency Liquidity Assistance) και παραλλήλως ζητούν κούρεμα των λεγόμενων collateral (των εγγυήσεων δηλαδή έναντι των οποίων αντλούν ρευστότητα οι ελληνικές τράπεζες) λόγω της διαρκώς επιδεινούμενης αξιολόγησης από τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους.

Το δανειακό πρόγραμμα της Ελλάδας εκπνέει στο τέλος Ιουνιου. Εάν την 1η Ιουλίου η Ελλάδα δεν είναι σε πρόγραμμα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να συνεχίζει να χρηματοδοτεί τις ελληνικές τράπεζες.

Η μεθαυριανή συνεδρίαση των μελών της ΕΚΤ είναι κάτι παραπάνω από κρίσιμη. Εφ’ όσον φαίνεται ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για επίτευξη συμφωνίας μέχρι τότε, είναι προφανές ότι ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δεν θα μπορέσει να αναβάλλει και αυτή την Τετάρτη την λήψη μέτρων που θα οδηγήσουν σε περαιτέρω επιδείνωση την κατάσταση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, ενδεχόμενο που «στοιχειώνει» τους επικεφαλής των ελληνικών τραπεζών.

Στις 16:00 το απόγευμα ο κ. Ντράγκι θα ενημερώσει την επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη και προφανώς θα αναφερθεί στις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές, ομιλία που αναμένεται με τεράστιο ενδιαφέρον.