Ο μοιραίος Αύγουστος των Ελλήνων

Γράφει η Μαρία Σπαντιδάκη

Σκέψεις δυσάρεστες αλλά αναπόφευκτες στον δύσκολο Αύγουστο των Ελλήνων, γιατί ο Αύγουστος για πολλούς δεν είχε διακοπές, δεν είχε θάλασσα, δεν είχε θέατρο στην Επίδαυρο ούτε ηλιοθεραπεία στα νησιά. Γιατί ο Αύγουστος μέτρησε κι άλλους συνανθρώπους μας που δεν άντεξαν την υποτιμημένη ζωή τους. Γιατί ο Αύγουστος είχε σκέψη «βαριά», φτώχεια και θλίψη. Γιατί ο Αύγουστος είχε ακατάσχετη τηλεοπτική φλυαρία, ΣΥΡΙΖΑϊκή θολούρα, παγωμάρα, χώρα ανοχύρωτη… Εν τέλει, παραίτηση και εκλογές!

ΟΔΥΝΗΡΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

Γιατί ο Αύγουστος έχει μνήμες οδυνηρές. Γιατί Αύγουστος ήταν και τότε, που η Μικρασιατική Καταστροφή καθόρισε τον ελληνισμό. Αύγουστος ήταν όταν ο Κεμάλ, με τη βοήθεια των… συμμάχων μας Αγγλογάλλων και Ιταλών, αλλά και των Μπολσεβίκων κομμουνιστών της νεοσύστατης Σοβιετικής Ένωσης, έσπαγε τη γραμμή άμυνας των Ελλήνων στο Αφιόν Καραχισάρ, το Ακροϊνόν του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη Νικόπολι του Λέοντα Γ΄ και Μαύρο Βράχο της ελληνικής στρατιάς του 1922. Της στρατιάς που είχε στείλει μέχρις εκεί, αφήνοντάς τη μόνη και παγιδευμένη σ’ ένα μέτωπο 750 χιλιομέτρων, μία ανάλογα με τη σημερινή, ανεπαρκή και διχαστική πολιτική, μετά πολλών ανίκανων ως απεδείχθη και πολλών ευρωπαϊκών παρεμβάσεων, που ουδέποτε έλειψαν σε αυτή τη χώρα.

Αποτέλεσμα η γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, που όμως δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι είχε ήδη δρομολογηθεί με την απόφαση των νεότουρκων, στη Θεσσαλονίκη το 1911, και τον σχεδιασμό και οργάνωσή της από τον Γερμανό αξιωματικό Λίμαν Φον Σάντερς, απεσταλμένο του Κάιζερ, στη Μικρά Ασία, το 1913. Δηλαδή, πριν την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, το 1919, που κύριος λόγος της ήταν ακριβώς αυτός, πριν καν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Προσβλέποντας η Γερμανία, όπως και η Αγγλία, στα ίδια πετρέλαια, ήθελε την εξαφάνιση των ανθηρών οικονομικά Ελλήνων, που αποτελούσαν εμπόδιο στις γερμανικές προσδοκίες και επιπλέον ήταν και σύμμαχοι των μονοκρατόρων Άγγλων, των οποίων τη… φόρα ήθελε να κόψει.

Ήταν πολλά τα συμφέροντα των «μεγάλων» και στη μέση εμπόδιο οι «ενοχλητικοί» Έλληνες, που είχαν και 7.000 τόνους χρυσό στην τράπεζα της Ανατολής, λόγος καλός για την καταδίκη τους σε θάνατο και ξεριζωμό… Αποκορύφωμα του δράματος η πυρπόληση και σφαγή της Σμύρνης, που κάποιοι ανενδοίαστα την είπαν «συνωστισμό».

Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ

Και από τον Αύγουστο του 1922 πίσω στον Αύγουστο του 2015, με την… άλωση της ζωής μας να συνεχίζεται, την αγωνία στο «κόκκινο» και τους μετανάστες, που προ διετίας μάς επέβαλαν να λέμε «παράτυπους», να καταφθάνουν κατά χιλιάδες στο «ξέφραγο αμπέλι» Ελλάδα, ακόμα και με… τζετ σκι. Και τον κ. Φλαμπουράρη να κάνει πολιτική με τον φραπέ ανά χείρας, πετώντας μας κατάμουτρα τη συμπόνια του για την κ. Χριστοδουλοπούλου, που «δεν έκανε ούτ’ ένα μπάνιο», όταν ξέρει ότι άνθρωποι, που δεν έχουν στην τσέπη τους ίχνος απ’ όσα ο «φτωχοποιημένος» ελληνικός λαός βάζει στη δική του, δεν είδαν ούτε θάλασσα…

Τα όσα επώδυνα ζούμε, εξαντλούν κυριολεκτικά την ψυχή, αλλά «ακονίζουν» τη σκέψη. Τη στέλνουν στα «επώδυνα» άλλων καιρών. Σε λάθη, πάθη, ανεπαρκείς πολιτικές και προδοσίες. Την κάνουν να σκεφτεί, να αναζητήσει… επανεκκίνηση. Συνειδητοποιώντας καθημερινά την αποδόμηση που εν πολλοίς επιτρέψαμε και τον κίνδυνο για τα χειρότερα, ψάχνουμε ενστικτωδώς στην ιστορία. Παλαιότερη και πρόσφατη. Ψάχνουμε να βρούμε αντιστοιχίες, να κρίνουμε, να συγκρίνουμε, να πιαστούμε από κάπου, να ενθαρρυνθούμε, να βρούμε τη σπίθα που χρειαζόμαστε.

ΠΩΣ ΑΠΟΔΟΜΟΥΝ ΤΙΣ ΑΞΙΕΣ

«Στην ιστορία, άλλωστε, ακουμπάμε σε στιγμές δύσκολες. Από εκεί παίρνουμε δύναμη, από αυτήν παραδειγματιζόμαστε για να πάμε πιο πέρα» έλεγε ο Κ.Τσάτσος, μόνο που κάποιοι έχουν αντιρρήσεις, γι’ αυτό και θέλουν να μας την αλλάξουν. Είναι εκείνοι που με επιχείρημα την καλή γειτονία με συγκεκριμένους γείτονες, που ποτέ δεν τη σέβονται, προσπαθούν σταθερά και μεθοδικά να την αλλοιώσουν, έχοντας αρχίσει εδώ και χρόνια από τα σχολικά βιβλία αλλά και την άρνηση σε κάθε πρόταση ελληνικής τηλεοπτικής παραγωγής με θέμα την ελληνική λογοτεχνία και ιστορία… Θυμάμαι πάντα τον διευθυντή της ΕΡΤ που σε πρότασή μου για την απελευθερωτική επανάσταση της Κρήτης, αφού πρώτα εκθείασε την πολύχρονη ερευνητική δουλειά μου, είπε: «Καμιά κωμωδιούλα έχεις;». Αγαπώ την κωμωδία, αλλά με το ενδιαφέρον μου εστιασμένο στην ιστορία και παρατηρώντας αυτά όλα που κατά καιρούς βλέπαμε με αγανάκτηση, επέμενα να καταθέτω την ίδια πρόταση, όπως και άλλες ανάλογου περιεχομένου, επί σειρά ετών, για να συλλέγω πάντα επιστολές που με ευχαριστούσαν, αναφέροντας στερεότυπα ότι οι προτάσεις μου δεν εντάσσονταν στη γραμμή του προγράμματος…

Όμως σε αυτή την… υπέροχη σχέση δοκιμασίας δεν ήμουν μόνη. Σε κάποιον άλλον, με πάρα πολύ σπουδαίο πολιτιστικό έργο, όταν πρότεινε ταινία με θέμα τον έναν από τους δύο νομπελίστες ποιητές μας, είχαν πει το αμίμητο: «Τη σημασία έχει να κάνεις μια ταινία για έναν ποιητή που πήρε Νόμπελ πριν πολλά χρόνια;». Έτσι, με αυτόν τον τρόπο και άλλους χειρότερους, αποδομούν κάποιοι τις αξίες σε αυτή τη χώρα κι έτσι αντιμετωπίζουν κάποιους άλλους, που αγωνίζονται αφανώς και μακριά από κόμματα και «κομματίλες» για την ιστορία και τον πολιτισμό.

ΞΑΝΑΓΡΑΦΟΥΝ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Χρόνια τώρα και αφού πρώτα κατάργησαν την αρχαιοελληνική γλώσσα, για να το μετανιώσουν αργότερα (Γεώργιος Ράλλης), η αναφορά στην εθνική μας ιστορία, δηλαδή στη συλλογική μας μνήμη, όχι μόνο αποφεύγεται αλλά με το πρόσχημα νέων στοιχείων και νέας προσέγγισης, ξαναγράφεται, υπαγορευμένα εξωραϊσμένη. Εν ολίγοις, «με τρόπο που να αντανακλά τις διάφορες ερμηνείες από χώρες της περιοχής». Με αυτή την απίστευτη διατύπωση είχαν εκφράσει, πριν χρόνια, κάποιοι την άποψή τους για την εφεξής ανάγνωση της ιστορίας μας, μετά από Συμπόσιο στη Σύμη.

Η παρέα εκείνη των εμπειρογνωμόνων πρότεινε να ξαναγραφτεί η ιστορία με τρόπο που, εν ολίγοις, δεν θα… αναστάτωνε τους εξ Ανατολών και δεν θα υπενθύμιζε εγκλήματα σε εκείνους που τα διέπραξαν.

Μετά από αυτό, η κ. Ρεπούση «είδε» τη σφαγή των Ελλήνων στη Σμύρνη «συνωστισμό» και τους Έλληνες που αντέδρασαν… εθνικιστές! Όμως, η εν λόγω ανασκευάστρια ιστορικός, που διόλου δεν απαλλάσσεται της ευθύνης της, δεν έκανε τίποτα άλλο από το να εφαρμόζει τη συμφωνία του Γιώργου Παπανδρέου με τον τότε Τούρκο ομόλογό του, βάσει της οποίας ομάδα εμπειρογνωμόνων, εκατέρωθεν του Αιγαίου, θα μελετούσε τα σχολικά βιβλία των δύο χωρών και θα διόρθωνε «ανακρίβειες» (ΦΕΚ 142 Α! 27/6/2001 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ).

Οι ανακρίβειες, που εν τέλει, μεταμορφώθηκαν σε στρεβλώσεις και συνειδητές παραλείψεις, στα ελληνικά βιβλία διορθώθηκαν. Στα τούρκικα αρκούσε το ανάλαφρο… ρετούς. Άλλωστε, όλο αυτό για τη δική μας ιστορία στήθηκε…

ΟΙ… ΦΙΛΟΙ ΜΑΣ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ

Για το πώς μας βλέπουν οι γείτονές μας, ασφαλώς το ξέρουμε όλοι. Για το πώς μας βλέπουν μετά και από αυτή τη συμφωνία, αντανακλάται όχι μόνο στις αναρτημένες επισημάνεις από τα «αδιόρθωτα», παρά τη συμφωνία, βιβλία τους, αλλά και στη φράση που μόλις εντόπισα: «Πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή και προσεχτικοί μέχρι αυτός ο γείτονας να εκτιμήσει την αξία των φιλικών διαθέσεων της Τουρκίας…».

«Ουάου» που θα έλεγε και κάποιος άλλος. Μιλούν για επιφυλακτικότητα μέχρι να αντιληφθούμε πόσο φίλοι μας είναι. Τι έκφραση μοναδική! Μα το αντιλαμβανόμαστε κάθε μέρα, μας αφήνουν να το ξεχάσουμε;

Αν λοιπόν αναρωτιέστε ακόμα πώς έγινε, εκτός της 28ης Οκτωβρίου 1940, να εξαφανιστεί από βιβλίο της Γ΄ Λυκείου κι αυτή ακόμα η «Γενοκτονία των Ποντίων», που μόλις χθες διάβασα, και αντικαταστάθηκε με κεφάλαιο οικονομικού περιεχομένου, έτσι ακριβώς έγινε. Συμφωνήσανε, το 2001, με τους τότε κυβερνώντες, συνέχισαν με τους επόμενους, μεθεπόμενους και σημερινούς και βήμα βήμα εφαρμόζουν τη συμφωνία μέχρι την ολοκλήρωση της αποεθνικοποίησής μας…

Φαντάζομαι να βλέπουμε έστω και αργά αυτό που δεν μας άφηνε να δούμε τότε, η αποχαύνωση της «δανεικής μας ευδαιμονίας».

Η ΕΠΑΙΣΧΥΝΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

Και για να το κάνω πιο συγκεκριμένο, υπενθυμίζω, ότι η ιδέα γι’ αυτή την επαίσχυντη συμφωνία είχε εκφραστεί το 1999, στο 2ο Ετήσιο Συμπόσιο Σύμης του Ιδρύματος «Ανδρέας Παπανδρέου», πρόεδρος του οποίου ήταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου. Εκεί προτάθηκε να διδάσκεται «σε όλα τα παιδιά της περιοχής μια πιο ισόρροπη εκδοχή της ιστορίας, που να αντανακλά τις διάφορες ερμηνείες των γειτονικών χωρών».

Η ιδέα κρίθηκε επιστημονικά άμεμπτη και απολύτως αποδεκτή και το 2001 ψηφίστηκε με τον νόμο 2929 που την κύρωσε ως διακρατική συμφωνία Τζεμ-Παπανδρέου. Μάλιστα συνέλληνες, η σχεδιαζόμενη διόρθωση ανακριβειών, άλλως πώς, παραποίηση της ιστορίας μας, χαρακτηρίστηκε άμεμπτη και απολύτως αποδεκτή! Πόσος ενδοτισμός Θεέ μου και πόσος ακόμα από τότε… Σε ποια δόση άραγε πεθαίνουμε;

Συνέχεια της συμφωνίας αυτής, μια και το ένα φέρνει το αλλο, η απόφαση υποχρεωτικής εκμάθησης –άλλο να τα μαθαίνεις οικειοθελώς– της τουρκικής γλώσσας στα ελληνικά γυμνάσια επί κυβερνήσεως Καραμανλή και υπουργίας Γιαννάκου, ΦΕΚ 867 10/7/2006, που για ώρα έχει περιοριστεί στη Θράκη, με μικρά Πομακόπουλα να διαμαρτύρονται πριν λίγα χρόνια με επιστολές: «Δεν θέλουμε να μάθουμε τουρκικά κ. πρωθυπουργέ».

Στη γραμμή αυτή, αργότερα, και το ντοκιμαντέρ ιδιωτικού σταθμού που ούτε λίγο ούτε πολύ μας έλεγε ότι οι Έλληνες, επί τουρκοκρατίας, ήταν ευτυχέστεροι των Τούρκων, ευημερούσαν οικονομικά και δεν είχαν κανέναν λόγο να κάνουν επανάσταση. Οποία σύμπτωσις! Το ίδιο ακριβώς λένε και οι Τούρκοι…

Το τι ακόμα λένε και πώς διορθώθηκαν οι εκ των συμποσίων προκύψασες «ανακρίβειες» μια βόλτα στο διαδίκτυο, θα σας διαφωτίσει αρκούντως..

Έχουμε πλήρη συνείδηση ότι βρισκόμαστε πλέον ανάμεσα σε Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες

Εν κατακλείδι, οι τότε φωστήρες, πολιτικοί και επιστήμονες- αποπροσανατολιστές, αναφερόμενοι στην ιστορία μας με τις διάφορες ερμηνείες από «κατοίκους της περιοχής» και όχι αξιωματούχους άλλης χώρας, που αξίωναν να ξαναγράψουμε την ιστορία μας, για να κάνουμε προφανώς ευκολότερες τις επεκτατικές τους βλέψεις, έκριναν πως έπρεπε να ανταποκριθούν. Αφελής πολιτική εκτίμηση ή συνειδητή ανθελληνική πράξη; Τα αποτελέσματα, πάντως, της χαλαρής και ενδοτικής εκείνης πολιτικής μετά… ζεϊμπέκικου, τα «λουζόμαστε» ήδη, τραγικοί και ανήμποροι θεατές της εφαρμογής του «δόγματος Οζάλ» και όχι μόνον.

Λίγο μετά, οι ίδιοι εκείνοι φωστήρες αλλά και οι αντικαταστάτες τους, μας έφεραν τα μνημόνια, αλλά εμείς περιοριστήκαμε σε υποτονικές αντιδράσεις και σε μεταξύ μας διαμαρτυρίες. Κατεβήκαμε για λίγο στο Σύνταγμα, διαμαρτυρηθήκαμε ελαφρώς, καπελωθήκαμε βαρέως και διαψευσμένοι μετά από κάποια αμφίβολα δρώμενα, εμετικές κωλοτούμπες και κάμποσα δακρυγόνα, γυρίσαμε μακάριοι οι μεν στα καφέ και στη «φραπεδιά», οι δε αηδιασμένοι σπίτια μας, στην περιορισμένη ζωή μας και στη θλίψη μας, έχοντας πλήρη συνείδηση ότι βρισκόμαστε πλέον ανάμεσα σε Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες.

Ύστερα, ήρθε ο… «Σουλεϊμάν» κάτι σαν προετοιμασία εδάφους… Και μετά τον «Σουλεϊμάν» και τα λοιπά τούρκικα σίριαλ, κατέφθασε και η τουρκική επιτροπή, τον Ιανουάριο φέτος, που μπροστά στο ελληνικό κοινοβούλιο θα μας έλεγε γιατί στην Τουρκία δεν έγιναν ποτέ… γενοκτονίες!

Με την προσοχή μας στραμμένη στις εκλογές και τότε, μάλλον δεν έγινε αντιληπτό όσο έπρεπε αυτό που πήγε να γίνει. Τους σταμάτησαν ευτυχώς στο αεροδρόμιο. Απίστευτη πρόκληση, που πραγματικά δυσκολεύεσαι να την πιστέψεις, παρά τις ενυπόγραφες αναρτήσεις και τις παραπομπές σε τούρκικες εφημερίδες. Όμως, προκλητικότερο και απογοητευτικότερο όλων, οι 152 Έλληνες ιστορικοί και ερευνητές που… έστρωσαν το έδαφος, συνηγορώντας στους τούρκικους ισχυρισμούς περί ανύπαρκτων γενοκτονιών. Θέλω να πιστεύω ότι είναι ψέμα… Όμως, αν είναι αλήθεια θέλω να ξέρω ποιοι είναι αυτοί οι…Έλληνες, αλλά και δεν θέλω τα μάτια μου να συγκρατήσουν την εικόνα τους.

Αφήνω τη σκέψη μου στον ποιητή. Στον Ελύτη και στα προφητικά του λόγια λίγο μετά το Νόμπελ. Ας τα λάβουμε υπόψη έστω και τώρα και ας δούμε πώς μπορούμε να σταθούμε με υπευθυνότητα απέναντι σε ό,τι έρχεται. Τώρα που η χώρα καταλαμβάνεται παντοιοτρόπως, κανείς δεν δικαιούται να κάνει το…χρυσόψαρο!

«Είναι η βαρβαρότητα. Τη βλέπω να ’ρχεται μεταμφιεσμένη, κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις. Δεν θα πρόκειται για τους φούρνους του Χίτλερ ίσως, αλλά για μεθοδευμένη και οιονεί επιστημονική καθυπόταξη του ανθρώπου. Για τον πλήρη εξευτελισμό του. Για την ατίμωσή του. Οπότε αναρωτιέται κανείς: γιατί παλεύουμε νύχτα μέρα κλεισμένοι στα εργαστήριά μας; Παλεύουμε για ένα τίποτα, που ωστόσο είναι το παν. Είναι οι δημοκρατικοί θεσμοί, που όλα δείχνουν ότι δεν θ’ αντέξουν για πολύ. Είναι η ποιότητα, που γι’ αυτή δεν δίνει κανείς πεντάρα. Είναι η οντότητα του ατόμου, που βαίνει προς την ολική της έκλειψη. Είναι η ανεξαρτησία των μικρών λαών, που έχει καταντήσει ήδη ένα γράμμα νεκρό. Είναι η αμάθεια και το σκότος. Ότι οι λεγόμενοι «πρακτικοί άνθρωποι» –κατά πλειονότητα οι σημερινοί αστοί– μας κοροϊδεύουν, είναι χαρακτηριστικό. Εκείνοι βλέπουν το τίποτα. Εμείς το πάν. Πού βρίσκεται η αλήθεια, θα φανεί μια μέρα, όταν δεν θα ’μαστε πια εδώ. Θα είναι, όμως, εάν αξίζει, το έργο κάποιου απ’ όλους εμάς. Και αυτό θα σώσει την τιμή όλων μας και της εποχής μας».