Η Ελλάδα στην είσοδο του «σκοτεινού τούνελ» της ρήξης

Αμηχανία, αιφνιδιασμός και… ασυνάρτητες κινήσεις και δηλώσεις  χαρακτηρίζουν τις πρώτες αντιδράσεις της κυβέρνησης, μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες με τους δανειστές το βράδυ της Κυριακής.

Το Μέγαρο Μαξίμου τελεί πλέον σε πλήρη σύγχυση, καθώς έχει ανατραπεί όλη η στρατηγική που είχε ακολουθήσει το προηγούμενο διάστημα και η οποία στηριζόταν στην εκτίμηση ότι «δεν μπορεί, οι εταίροι θα κάνουν κάποια στιγμή πίσω»! Η αισιοδοξία που χαρακτήριζε επί καιρό τις κυβερνητικές δηλώσεις, σύμφωνα με τις οποίες μάλιστα η συμφωνία θα έρχονταν εδώ και καιρό και είχε προβλεφτεί ουκ ολίγες φορές, κατέπεσε σαν χάρτινος πύργος: Οι δανειστές επέμειναν σε όλα όσα είχαν απαιτήσει από την αρχή των συζητήσεων με την ελληνική πλευρά, η οποία μάλλον ήταν και η μόνη που πίστευε ή νόμιζε ότι γινόταν κάποια πραγματική διαπραγμάτευση και ενώ στο μεταξύ η οικονομία βυθιζόταν σε μία δραματική κρίση, που επιδείνωσε όλα τα βασικά της μεγέθη.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της βραδιάς χθες, αμέσως μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων η κυβέρνηση προσπαθούσε να δικαιολογήσει τη στάση της έναντι των απαιτήσεων και των πιέσεων των δανειστών, αλλά δεν ήταν σε θέση να αποσαφηνίσει τι ακριβώς θα πράξει από τούδε και το εξής, εάν οι εταίροι επιμείνουν στις θέσεις τους και δεν αναδιπλωθούν από τυχόν αναταραχές που θα προκληθούν στις αγορές από το ναυάγιο των συζητήσεων.

Οι κυβερνητικοί επιτελείς εκφράζουν την πεποίθηση ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει, παρά το αδιέξοδο της Κυριακής. Και ότι οι προσπάθειες θα συνεχιστούν στο παρασκήνιο, τόσο από την Κομισιόν που θέλει μία συμφωνία, όσο και από τους ευρωπαίους ηγέτες οι οποίοι έχουν ιστορική ευθύνη για τη διατήρηση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Ουσιαστικά ελπίζουν στην πολιτική παρέμβαση των Ευρωπαίων ηγετών για την επίτευξη τελικά μίας βιώσιμης και δίκαιης συμφωνίας με τους δανειστές, εντός των προθεσμιών που απαιτούνται – δηλαδή μέχρι λίγο πριν το τέλος Ιουνίου.

«Στείλαμε ένα μήνυμα ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε σε αυτά τα θέματα. Ας το πάρουν υπόψη και ας συνεννοηθούν μεταξύ τους» έλεγε κορυφαίος υπουργός, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι θα επικρατήσει η λογική ανάμεσα στους εταίρους. Ωστόσο ουδείς ήταν σε θέση να εξηγήσει τη στρατηγική που ακολούθησε η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις και οι οποίες απέτυχαν προς το παρόν με παταγώδη τρόπο: ήταν απλά μία απειρία της κυβέρνησης ή μιλάμε για αφέλεια και αδυναμία να εκτιμήσουν οι αρμόδιοι τα πραγματικά δεδομένα; Ακόμα χειρότερα, μήπως πειραματίστηκαν όλο αυτό το διάστημα – και πιθανόν πειραματίζονται ακόμα – στηριζόμενοι σε θεωρήματα, που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα;

Στην κυβέρνηση περιμένουν ένα όργιο πιέσεων, έως και ανοικτών εκβιασμών από το πρωί της Δευτέρας, χωρίς όμως να είναι σε θέση να απαντήσει για το πώς θα αντιμετωπιστεί αυτό το κλίμα, που μπορεί να προκαλέσει νέα προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα, καθώς και περαιτέρω καθίζηση και ανησυχία στην οικονομία και την αγορά. Εκείνο που λένε ορισμένοι είναι ότι πρόκειται για έναν τελικό γύρο αναμέτρησης και όλες οι πλευρές δοκιμάζονται για τις αντοχές τους. Και επικαλούνται ότι πάντα υπάρχει στον αέρα η απειλή της Αθήνας ότι δεν θα πληρώσει το ΔΝΤ στα τέλος του μήνα.

Σημειωτέον ότι το μεσημέρι της Παρασκευής έγινε μυστική σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου συναρμόδιοι υπουργοί, κυβερνητικά στελέχη και συνεργάτες του πρωθυπουργού εξέτασαν την κατάσταση των ταμείων του κράτους, προκειμένου να έχουν εικόνα εάν στο τέλος Ιουνίου θα μπορούν να πληρωθούν κανονικά μισθοί και συντάξεις. Ουσιαστικά δηλαδή εξέτασαν τι θα γίνει στην περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία και εάν η κυβέρνηση κινδυνεύει να έλθει αντιμέτωπη με ένα κίνημα τύπου “κατσαρόλας”. Εκτιμήθηκε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι το κράτος είναι σε θέση να καταβάλλει μισθούς και συντάξεις, αλλά και να ανταποκριθεί και σε κάποιες άλλες υποχρεώσεις του όπως η συμμετοχή του σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, που αναφέρονται σε κοντινές ημερομηνίες, αλλά και να καταβάλλει χρήματα και σε προμηθευτές.

Με αυτό το συμπέρασμα δόθηκε το πράσινο φως στην αντιπροσωπεία που υπουργών που πήγε στις Βρυξέλλες να μην υποχωρήσει στις πιέσεις των δανειστών. Φυσικά ούτε λόγος δεν γίνεται για πληρωμή της δόσης του ΔΝΤ στις 30 του μήνα ύψους περίπου 1,53 δις ευρώ.